Zaburzenia słuchu 

Głuchota może mieć charakter wrodzony (zwierzę rodzi się z wadą uniemożliwiającą słyszenie) lub nabyty (zaburzenia słuchu pojawiają się w trakcie życia postnatalnego).

Wg innej klasyfikacji głuchotę dzielimy na odbiorczą i przewodzeniową. Głuchota odbiorcza rozwija się w przypadku uszkodzenia lub dysfunkcji  narządu słuchu, drogi słuchowej lub kory mózgowej odpowiadającej z przetwarzanie bodźców akustycznych.

Głuchota przewodzeniowa jest wynikiem nieprawidłowości w zakresie błony bębenkowej lub kosteczek słuchowych.

​

Objawy

• mogą być trudne do zauważenia jeśli problem jest jednostronny,

• w przypadku całkowitego/obustronnego braku zdolności słyszenia zwierzę nie reaguje na bodźce akustyczne (kroki na schodach, dzwonek do drzwi, swoje imię, otwieranie drzwi lodówki, nagły hałas),

• utrata słuchu może być nagła lub stopniowa w zależności od przyczyny i przebiegu choroby,

• jeśli problem dotyczy nerwu przedsionkowo-ślimakowego jednocześnie mogą wystąpić objawy przedsionkowe (niezborność ruchowa, oczopląs, zez pozycyjny, skręt głowy).

​

Choroby zapalne

​

Zapalenie ucha

Zapalenie ucha jest częstą przyczyną ubytku słuchu u zwierząt. Zapalenie ucha zewnętrznego i środkowego może prowadzić do głuchoty przewodzeniowej, natomiast zapalenie ucha środkowego do odbiorczej. Do zaburzeń słyszenia prowadzą najczęściej przewlekłe zapalenia bakteryjne. Dodatkowym czynnikiem uszkadzającym mogą być preparaty lecznicze podawane do ucha.

Diagnostyka opiera się na badaniu otoskopowym oraz badaniach obrazowych (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny lub w ostateczności nawet RTG).

 

Anomalie i  choroby degeneracyjne

​

Wrodzony brak lub niedorozwój receptorów słuchowych

Utrata receptorów słuchowych w okresie prenatalnym lub tuż po narodzinach jest częstą przyczyną głuchoty odbiorczej u psów i kotów. Utrata zdolności słyszenia związana jest z degeneracją komórek rzęsatych (czyli komórek zmysłowych) w narządzie Cortiego (właściwym narządzie słuchu znajdującym się w ślimaku). Problem może być jedno lub obustronny.

Choroba dotyka przede wszystkim (ale nie wyłącznie) psy i koty o ubarwieniu białym oraz psy marmurkowe (merle) i srokate (piebald). Głuchota wrodzona może być również związana z kolorem oczu. Około 50% niebieskookich, białych kotów cierpi z powodu jedno lub obustronnego ubytku słuchu.

 

Niektóre rasy psów predysponowane do wrodzonej głuchoty:

• angielski cocker spaniel, 

• Bull Terrier,

• dalmatyńczyk

• doberman,

• seter angielski.

 

Diagnostyka

Badanie potencjałów wywołanych pnia mózgu. Zaleca się wykonanie tego badania około 6 tygodnia życia.

​

Utrata słuchu związana z wiekiem (głuchota starcza)

Problem pojawia się w wieku starszym i ma charakter powoli postępujący. Jeśli do utraty słuchu u geriatrycznego pacjenta dochodzi nagle należy szukać innej przyczyny.

Czasami starczy niedosłuch ma charakter odbiorczy czasem przewodzeniowy. W niektórych przypadkach właściciele (a nawet lekarze weterynarii) mylą narastające problemy ze słyszeniem z upośledzeniem funkcji poznawczych (patrz Zespół zaburzeń poznawczych).

W postawieniu właściwej diagnozy pomocne jest badanie potencjałów słuchowych, wywołanych pnia mózgu.

​

Wady wrodzone 

Wodogłowie i inne wady wrodzone ukształtowania mózgowia mogą skutkować upośledzeniem przetwarzania bodźców słuchowych w korze mózgowej.

 

Uszkodzenia toksyczne

​

Polekowy ubytek słuchu

Podanie leków tzw. ototoksycznych mogą doprowadzić do ubytku słuchu o charakterze odbiorczym. Uszkodzenie narządu słuchu może być konsekwencją podania preparatu drogą doustną, iniekcyjną lub miejscową (czyli do ucha, podanie tą drogą preparatu leczniczego lub nawet pielęgnacyjnego może wiązać się z utratą słuchu, nawet jeśli w składzie nie ma substancji o potwierdzonym działaniu toksycznych dla nerwu przedsionkowo-ślimakowego, najczęściej dzieje się tak, gdy uszkodzona jest błona bębenkowa). Podawanie leków ototoksycznych o działaniu ogólnoustrojowym sukom i kotkom w ciąży może skutkować wrodzoną głuchotą u jej potomstwa.

Zaobserwowanie upośledzenia zdolności słyszenia jest wskazaniem do niezwłocznego przerwania terapii (jeśli lek był podawany do ucha należy je dokładnie wypłukać). Zdolność słyszenia czasami powraca jeśl czas leczenia nie był długi. W niektórych przypadkach terapia ototoksycznym lekiem musi być kontynuowana (zagrożenie życia pacjenta, brak alternatywy).

​

Leki ototoksyczne:

• antybiotyki aminoglikozydowe - gentamycyna, streptomycyna, tobramycyna, amikacyna,

• inne leki przeciwbakteryjne - polimyksyna B, chloramfenikol

• diuretyki pętlowe - furosemid,

• leki przeciwnowotworowe - cisplatyna, karboplatyna,

• leki przeciwpierwotniacze -  chlorochina,

• leki stosowane miejscowo do przewodu słuchowego zewnętrznego - polimyksyna B, neomycyna, gentamycyna, chlorheksydyna, glikol propylenowy, alkohol etylowy (> 10%).

 

​

Urazy

Uraz głowy

Uraz głowy może być przyczyną niedosłuchu lub kompletnej utraty zdolności słyszenia przez psa lub kota.

​

dr n.wet. Diana Stęgierska

​