Idiopatyczny (geriatryczny) zespół przedsionkowy u psów

Idiopatyczny zespół przedsionkowy jest zagadkową chorobą neurologiczną (do dnia dzisiejszego nie udało się jednoznacznie stwierdzić co jest jego przyczyną), dotykającą przede wszystkim psy w wieku średnim i starszym. Choroba obserwowana jest zwykle u ras dużych i olbrzymich (ale nie jest to bezwzględną regułą).

Objawy neurologiczne są wynikiem zaburzeń w funkcjonowaniu układu przedsionkowego, odpowiadającego za koordynację ruchową, równowagę, postawę ciała i ruchy gałek ocznych. Układ ten zbudowany jest z wielu wysoko wyspecjalizowanych struktur anatomicznych, zlokalizowanych w okolicy ucha środkowego/wewnętrznego (to tzw. część obwodowa) oraz w pniu mózgu i móżdżku (część centralna).

Choroby części obwodowej (nerwu przedsionkowo-ślimakowego i błędnika) prowadzą do rozwoju obwodowego zespołu przedsionkowego, a choroby pnia mózgu i móżdżku mogą być przyczyną rozwoju formy centralnej zespołu.

Rozpoznanie obwodowego zespołu przedsionkowego wiąże się zwykle z korzystnym rokowaniem. Najczęstszą przyczyną tej formy zaburzenia jest zapalenie ucha środkowego lub wewnętrznego i idiopatyczny zespół przedsionkowy.

Badanie neurologiczne zwykle pozwala na stwierdzenie, który typ zespołu występuje u danego pacjenta. Dzięki temu możliwe jest właściwe ukierunkowanie dalszej diagnostyki oraz wstępnie określenie rokowania (choroby ucha najczęściej wiążą się z pomyślną prognozą, a choroby mózgowia z ostrożną).

Charakterystyczne dla zespołu przedsionkowego objawy, takie jak niezborność ruchowa (upadanie, dryfowanie, ruchy okrężne), oczopląs spontaniczny, zez pozycyjny, przechylenie głowy i ciała na jedną stronę pojawiają się nagle, a stan zdrowia chorego zwierzęcia szybko się pogarsza, tak że, po dobie lub dwóch wiele psów nie jest się w stanie chodzić. W początkowej fazie choroby możliwa jest utrata apetytu, nudności i wymioty.

Pomimo tego, że to co dzieje się z psem może wyglądać dla nieprofesjonalisty bardzo niepokojąco, rokowanie co do powrotu psa do zdrowia jest bardzo dobre. Choroba ma charakter samoograniczający się, tzn., że objawy samoistnie ustępują po pewnym czasie i zwierzę wraca do zdrowia.

Diagnostyka opiera się na wykluczeniu innych chorób mogących spowodować rozwój obwodowego zespołu przedsionkowego (choroby ucha środkowego lub wewnętrznego, choroby predysponujące do rozwoju neuropatii obwodowych). Konieczne jest badanie krwi oraz diagnostyka obrazowa umożliwiająca ocenę uszu (rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa lub w ostateczności nawet zdjęcia RTG, dwie pierwsze metody diagnostyczne pozwalają dodatkowo ostatecznie wykluczyć chorobę mózgowia).

Leczenie idiopatycznego zespołu przedsionkowego polega na farmakologicznym łagodzeniu nudności, podawania dożylnym płynów (przy utrzymującym się braku apetytu) i zapobieganiu powikłaniom u psów niechodzących (pionizacja, miękkie posłanie, częste zmiany pozycji ciała, pomoc w jedzeniu i oddawaniu kału i moczu).

Znaczna poprawa stanu widoczna jest zwykle w ciągu kilku dni, ale pełen powrót do zdrowia może trwać wiele tygodni.

#oczopląspies #zespółprzedsionkowypies #ataksjapies