top of page

Miastenia gravis

Miastenia gravis czyli nużliwość mięśni  jest dość częstą chorobą obwodowego układu nerwowego u psów i sporadyczną u kotów. Wyróżnia się 2 formy choroby - nabytą (powszechnie występującą) oraz wrodzoną (bardzo rzadką).

Nabyta nużliwości mięśni u psów

Forma nabyta związana jest z zaburzeniem autoimmunologicznym. U chorych zwierząt dochodzi do produkcji przeciwciał swoistych względem nikotynowych receptorów acetylocholinowych występujących w płytkach nerwowo-mięśniowych mięśni szkieletowych. "Zablokowanie" receptorów przez przeciwciała prowadzi do rozwoju zaburzeń transmisji nerwowo-mięśniowej i słabości mięśniowej.

Forma nabyta może wystąpić w każdym wieku. Predysponowane są suki. Choroba występuje najczęściej u takich ras jak golden retriever, labrador retriever, owczarek niemiecki, terrier szkocki, jamnik, akita, pointer niemiecki, chihuahua.

Rozwój nabytej miastenii może być konsekwencją innej choroby, m.in.:

  • procesu nowotworowego (grasiczaka, mięsaka, gruczolakoraka gruczołów okołoodbytowych, chłoniaka)

  • niedoczynności tarczycy i nadnerczy,

  • anemii immunohemolitycznej.

Niektóre antybiotyki mogą powodować lub nasilać objawy nużliwości mięśni:

  • aminoglikozydy,

  • ampicylina,

  • cyprofloksacyna,

  • imipenem.

Objawy

Forma uogólniona (najczęstsza):

  • osłabienie siły mięśniowej - niedowłady (większego stopnia w kończynach miednicznych), nietolerancja wysiłku, pogorszenie jakości ruchu po pewnym czasie trwania wysiłku,

  • przełyk olbrzymi i związane z jego rozwojem objawy takie jak regurgitacje, ślinienie, dyfagia, kaszel, duszność,

  • dysfonia (zmiana barwy głosu),

  • osłabienie odruchu powiekowego.

Forma ogniskowa:

  • osłabienie mięśni twarzy, gardła, przełyku, krtani,

  • przełyk olbrzymi,

  • dysfonia, dysfagia,

  • osłabienie odruchu powiekowego.

O przebiegu ostrym, piorunującym (rzadka):

  • ostry przebieg, szybka progresja objawów,

  • uogólnione zmniejszenie siły mięśniowej, niedowłady czterokończynowe,

  • zaburzenia oddychania,

  • często prowadzi do śmierci.

Diagnostyka

  • badanie surowicy krwi pod kątem obecności przeciwciał swoistych dla receptorów acetylocholinowych,

  • zdjęcie klatki piersiowej (pod kątem występowania przełyku olbrzymiego oraz zachłystowego zapalenia płuc, grasiczaka),

  • elektroneurodiagnostyka,

  • diagnostyka pod kątem choroby będącej czynnikiem inicjującym rozwój miastenii,

  • test z Tensilonem (w Polsce niemożliwy do wykonania - brak Tensilonu w obrocie) .

Leczenie

Elementy terapii:

  • Mestinon (pirydostygmina)

  • Leki immunosupresyjne,

  • Leczenie ukierunkowane na zapobieganie powikłaniom oraz leczenie tych, które już wystąpiły: karmienie w pozycji z uniesionym przodem (jeśli pacjent ma przełyk olbrzymi), antybiotykoterapia, miękkie posłanie, pionizacja, fizykoterapia, sztuczna wentylecja (u pacjentów w ciężkim stanie),

  • Leczenie operacyjne (u pacjentów chorych na nowotwór).

Rokowanie

Ostrożne do złego. źle rokują psy z zachłystowym zapaleniem płuc. U pacjentów bez poważnych powikłań dochodzi nierzadko do spontanicznej remisji choroby po 6-8 miesiącach.

Nabyta nużliwości mięśni u kotów

U kotów choroba jest rzadka. Tłem choroby jest w wielu przypadkach rozwój grasiczaka (guza nowotworowego grasicy). Rozwój miastenii może być również konsekwencją podawania metimazolu (lek stosowany w nadczynności tarczycy). Koty abisyńskie są predysponowane do zachorowania.

Objawy nużliwości są zbliżone do tych obserwowanych u psów, ale u kotów rzadziej występuje przełyk olbrzymi (a co za tym idzie ulewania, kaszel i duszność). 

Leczenie podobnie jak u psów oparte jest na mestinonie i glikokortykosteroidach (które są prawdopodobnie bardziej skuteczne u kotów i mogą być stosowane jako jedyna linia leczenia u niektórych osobników tego gatunku).

Rokowanie jest ostrożne.

Wrodzona nużliwości mięśni

Jest chorobą występującą sporadycznie u psów i kotów, wynikającą z wrodzonego defektu w zakresie przekazywania bodźców w synapsach nerwowo-mięśniowych.

Rasy psów predysponowane do zachorowania to:

  • Jack Russell Terrier, 

  • Springer Spaniel,

  • Fox Terrier gładkowłosy,

  • Samoyed,

  • Jamnik miniaturowy.

Objawy są widoczne już w 6-8 tygodniu życia. Obserwowane są niedowłady i regurgitacje (przełyk olbrzymi występuje dużo rzadziej niż w formie nabytej).

Diagnostyka

  • W formie wrodzonej brak autoprzeciwciał typowo występujących w formie nabytej.

  • Diagnozę stawia się na podstawie badania elektrodiagnostycznego oraz poprzez wykluczenie innych przyczyn.

Leczenie

W większości przypadków brak skutecznego leczenia. Niektóre psy mogą reagować pozytywnie na Mestinon. U jamników miniaturowych objawy ustępują w wieku około pół roku.

Rokowanie

Jest poważne, choroba ma często charakter postęujący.

dr n.wet. Diana Stęgierska

Image by Caleb Moreno
Image by Sharon McCutcheon
bottom of page