Narkolepsja/katapleksja

Narkolepsja z towarzyszącą katapleksją to zaburzenie charakteryzujące się nadmierną sennością oraz epizodami nagłego porażenia wiotkiego. U dotkniętych chorobą zwierząt obserwuje się nagłe zapadanie w sen w najmniej spodziewanym momencie. Dodatkowo . w trakcie ataku katapleksji pacjent  nagle wiotczeje i upada (zwykle jest to poprzedzone  ekscytacją).

Rozwój choroby związany jest z defektem genu kodującego receptor dla hiopokretyny (neurotransmitera wydzielanego przez neurony podwzgórza odpowiedzialnego za podtrzymanie stanu czuwania) lub nabytą utratę komórek produkujących hipokretynę.

W pierwszym przypadku choroba ma charakter genetyczny (dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny), w drugim wynika najprawdopodobniej z zaburzenia autoimmunologicznego.

​

Rasy predysponowane do formy genetycznej:

• Doberman pinscher

• Jamnik

• Labrador retriever

• Pudel

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Forma genetyczna choroby ujawnia się u szczeniąt (w wieku kilka tygodni - 6 miesięcy). Forma sporadyczna zwykle występuje

u psów dorosłych. U kotów choroba notowana jest sporadycznie.

​

Objawy

• Trudności z obudzeniem ze snu

• Dezorientacja

• Nagłe, niespodziewane zapadanie w sen (pacjent od razu "wchodzi" w fazę REM snu)

• Katapleksja - epizod porażenia wiotkiego trwający sekundy do minut. Czynnikiem wywołującym jest zwykle ekscytacja związana z karmieniem, powrotem do domu właścicieli lub zabawą. Epizod czasami można przerwać głośny dźwiękiem lub dotykając zwierzę

• Wynik badania neurologicznego jest zwykle prawidłowy (chyba, że choroba ma charakter wtórny).

​

Diagnoza

Stawiana jest na podstawie charakterystycznych objawów, po wykluczeniu innych przyczyn. Możliwe jest przeprowadzenie kilku różnych prób diagnostycznych w celu potwierdzenia charakteru choroby (z johimbiną, atropiną, fizostygminą, pokarmem).

​

Leczenie

Ma charakter farmakologiczny. Jest stosowane wyłącznie w cięższych przypadkach, gdy objawy znacznie obniżają jakość życia pacjenta.

​

Rokowanie

Dobre w przypadku choroby genetycznej - choroba nie postępuje i nie zagraża życiu. Leki zmniejszają zwykle liczbę epizodów i sprawiają że są one "lżejsze". Zwierzęta chorujące na formę rokują różnie (w zależności od charakteru choroby będącej tłem).

​

dr n.wet. Diana Stęgierska

​