Feline orofacial pain syndrome

Feline orofacial pain syndrom (FOPS, czyli syndrom bólowy jamy ustnej i twarzy kotów) charakteryzuje się występowaniem u  chorych zwierząt dyskomfortu w obrębie jamy ustnej i twarzy, W ciężkich przypadkach prowadzi do do autouszkodzeń języka i warg. FOPS ma prawdopodobnie charakter dziedziczny. Do rozwoju syndromu predysponowane są koty burmskie, europejskie, syjamskie, tonkijskie.

 

FOPS może pojawić się w każdym wieku, ale najczęściej pierwsze objawy obserwowane są w okresie wymiany zębów na stałe. Choroby jamy ustnej, szczególnie zębów i przyzębia oraz narażenie na stres mogą odgrywać pewną rolę w rozwoju tego syndromu oraz wpływać na jego przebieg. Odczuwany przez chore koty ból ma charakter neuropatyczny i jest związany m.in. z zaburzeniami w funkcjonowaniu nerwu trójdzielnego (unerwiającego czuciowo znaczną część głowy i jamy istnej).

​

Objawy

• nadmierne oblizywanie warg, puste żucie, ocieranie głowy o kończyny i przedmioty.

• dyskomfort i ból ma często większe nasilenie po jednej stronie i często jest inicjowany przez taką aktywność jak pobieranie pokarmu i wody i zabiegi pielęgnacyjne,

•  u większości pacjentów objawy występuje epizodycznie (mogą trwać kilka minut do wielu godzin), u niektórych objawy mogą być widoczne przez cały (lub prawie cały) czas,

• w okresie poprzedzającym wystąpienie epizodu kot sprawia zwykle wrażanie zaniepokojonego, zestresowanego lub pobudzonego,

• w ciężkich przypadkach możliwy jest rozwój anoreksji oraz otarcia i rany w okolicy twarzy i jamy ustnej.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Diagnostyka

Rozpoznanie jest stawiane na podstawie charakterystycznych objawów, po wykluczeniu innych chorób mogących powodować ból i dyskomfort w tej okolicy (obecność ciała obcego, uraz, zapalenie, proces nowotworowy).

​

Leczenie

• terapia przeciwbólowa i przeciwzapalna (niesterydowe leki przeciwzapalne przeciwbólowe, opioidy, gabapentyna, amitryptylina),

• ochrona przed autouszkodzeniami (kołnierz ochronny do momentu zmniejszenia się dyskomfortu i bólu),

• sanacja jamy ustnej,

• eliminacja czynników stresogennych, zastosowanie feromonów.

​

Rokowanie

U około połowy kotów objawy ustępują w krótkim czasie po wprowadzeniu leczenia i eliminacji czynników sprzyjających wystąpieniu choroby, takich jak choroby zębów i przyzębia i czynniki stresogenne.  U pozostałych ból może być trudny do kontrolowania. Terapia u osobników dobrze odpowiadających na leczenie trwa zazwyczaj kilka tygodni (ale po odstawieniu leków nawroty są dość częste). U pozostałych pacjentów leczenie nierzadko musi być prowadzone do końca życia. W szczególnie ciężkich,  lekoopornych przypadkach choroba może być przyczyną eutanazji.

​

dr n.wet. Diana Stęgierska

​