Dyskopatia

Dyskopatia, czyli choroba krążków międzykregowych jest najczęstszą chorobą kręgosłupa u psów. 

​

Krążki międzykręgowe, potocznie nazywane dyskami, znajdują się w przestrzeniach pomiędzy kolejnymi kręgami (jedynym wyjątkiem jest połączenie kręgu pierwszego i drugiego, czyli atlasu i obrotnika, które sa połączone stawem oraz trzech kręgów krzyżowych, które są ze sobą zrośnięte w jedną kość).

​

Krążki międzykręgowe mają kształt płaskich dysków. Zbudowane są ze znajdującego się centralnie jądra miażdżystego (o galaretowatej konsystencji oraz otaczającego je pierścienia włóknistego).

​

Opisano 3 typy choroby krążków międzykręgowych:

​

• Typ I charakteryzuje się degenerację chrzęstną jąder miażdżystych z utratą glukozaminoglukanów i wody i gromadzeniem się soli wapnia co powoduje utratę elastyczności przez krążek i zaburzenia jego funkcji i predysponuje do rozwoju przepukliny jądra miażdżystego typu I wg Hansen czyli ekstruzji (pierścień włóknisty pęka, a fragmenty jądra dostają się na teren kanału kręgowego powodując ucisk na rdzeń kręgowy i/lub korzenie nerwowe).  Typ wystęuje przede wszystkim u psów ras chondrodystroficznych. Zmiany degeneracyjne pojawiają się w młodym wieku.

• Typ II jest wynikiem włóknistej degeneracji jądra miażdżystego, jak również zwyrodnienia pierścienia włóknistego na (są to zmiany starcze). Na skutek opisanych procesów pierścień włóknisty uwypukla się w kierunku kanalu kręgowego powodując ucisk na struktury układu nerwowego (przepuklina typu II wg Hansen, czyli protruzja).

• Typ III ("traumatic disc") - dotyczy prawidłowych, niezwyrodniałych krążków. Do przepukliny dochodzi zwykle w wyniku zadziałania dużej siły (np. w trakcie wypadku komunikacyjnego). Krążek ulega destrukcji, a jądro miażdżyste z dużą siłą uderza w rdzeń kręgowy powodując jego stłuczenie lub nawet dostaje się do wnętrza rdzenia powodując zator włóknisto-chrzęstny. W tym typie choroby nie obserwuje się ucisku na rdzeń kręgowy.

​

Typ I choroby najczęściej występuje u:

​

• ras chondrodystroficznych takich jak m.in. jamnik, beagle, basset hound, lhasa apso, pekińczyk, shih tzu, bulfog francuski, buldog angielski;

• większych ras takich jak dalmatyńczyk, owczarek niemiecki, labrador retrievers, pitbulls, rottweilers, doberman pinschers.

​​

Choroba często ujawnia się już w młodym wieku.

Typ II dyskopatii stwierdzany jest najczęściej u psów niechondrodystroficznych, w wieku średnim i starszym.

U kotów choroba występuje rzadko, zwykle w wieku podeszłym.

​

Objawy

Mogą być bardzo różne w zależności od miejsca i stopnia ucisku na rdzeń kręgowy. U niektórych pacjentów obserwuje się tylko ból, podczas gdy u innych niezborność lub nawet niedowłady i porażenia. Objawy mogą dotyczyć jednej, dwóch lub wszystkich kończyn. Może dochodzić również do zaburzeń mikcji (zatrzymania lub nietrzymania moczu) oraz zaburzeń oddychania, w przypadku gdy uszkodzony jest rdzeń szyjny.

​

Diagnostyka

Badaniem z wyboru jest rezonans magnetyczny, jako, że doskonale uwidacznia rdzeń kręgowy, korzenie nerwowe i krązki międzykręgowe. Alternatywnie można wykonać badanie tomografem komputerowym.

Badanie RTG ma ograniczoną przydatność w diagnozowaniu dyskopatii. Nie pozwala ono bowiem na uwidocznienie rdzenia i można zaobserwować co najwyżej tzw. pośrednie cechy dyskopatii.

​

Leczenie

​

• Zachowawcze - poprzez restrykcyjne ograniczenie ruchu przez 4-6 tygodni oraz stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Leczenie zachowawcze jest postępowaniem z wyboru u psów, których stan nie jest bardzo ciężki (są w stanie poruszać się samodzielnie).

• Chirurgiczne - jest zalecane u pacjentów ze znacznym niedowładami lub porażeniami kończyn oraz w szybko pogarszającym się stanie. Powinno być zastosowane również w sytuacji, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi dobrych rezultatów, a ból jest oporny na leczenie. Zabieg chirurgiczny ma na celu odbarczenie rdzenia lub korzeni nerwowych (eliminacja ucisku).

​

Powrót do zdrowia przyspiesza fizykoterapia. W przypadku pacjentów leczonych zachowawczo w pierwszych kilku tygodniach po pojawieniu się objawów musi być prowadzona bardzo ostrożnie.

 

Rokowanie

​

Zależy od stopnia uszkodzenia rdzenia i zastosowanego leczenia. Najgorzej rokują pacjenci porażeni bez czucia bólu głębokiego. 

Leczenie zachowawcze pozwala na powrót do zdrowia w 50-70% (jeśli pacjent chodzi prawdopodobieństwo jest rzędu 85-90%).

Zabieg chirurgiczny pomaga odzyskać sprawność 85-95 % zwierząt.

​

dr n.wet. Diana Stęgierska

​

​

​